فانی گیمز¹ آن‌قدر عصبانی‌ام کرده بود که فقط تماشای فیلم عشق² می‌توانست منصرفم کند تا پوست از کله‌ی هانکه نکَنم. اولین بار در یک روز تابستانی در بنیاد فارابی بود که عشق را دیدم. فیلم آرامی بود که طوفانی در خود پنهان داشت. یک‌جور آتش زیر خاکستر با ظاهری ساده که اصلاً ساده به دست نیامده بود و نتیجه‌ی عمری فیلم‌سازی در آن پنهان بود. از آن فیلم‌ها که نمونه‌اش کمتر گیر می‌آید. آن روز بعد از دیدن فیلمی درجه‌یک که نخل طلای کن را برده بود و می‌رفت که جایزه‌ی اسکار را هم بگیرد و کارگردانی محشری داشت و ریتمش را درست و دقیق تا انتها حفظ می‌کرد و بازی‌های خوبی داشت، به خانه برگشتم.

دیگر فیلم را ندیدم تا زمانی که حسین معززی‌نیا کلاس‌های «مرور کارنامه‌ی هانکه» را برگزار کرد. کم‌وزیاد حدود ده سالی گذشته بود از آن روز تابستانی. تجربه‌ی تماشای دوباره‌ی فیلم عشق کاملاً متفاوت بود. البته فیلم عشق همان بود، اما من دیگر آدم ده سال پیش نبودم. این بار همه‌چیز فرق می‌کرد.

آدمیزاد نمی‌داند روزگار چه خوابی برایش دیده و قرار است چه آسی برایش رو کند. دقیقاً مثل همین روزها که شب مثل همیشه رفتیم توی رختخواب و صبح با صدای جنگ بیدار شدیم.

ژرژ وآن³هم دارند زندگی عادی‌شان را می‌کنند. با هم در اتوبوس از آن سر شهر به خانه برمی‌گردند و درباره‌ی هزار چیزی که دیده‌ و شنیده‌اند صحبت می‌کنند. درباره‌ی خاطرات دور و نزدیک و درباره‌ی اجرایی که دیده‌اند یا شاید درباره‌ی خاطراتی که از شاگرد قدیمی خود دارند و استعدادی که از او سراغ داشتند. مثل هر روز از چندین سالی که از زندگی مشترکشان گذشته، پشت میز صبحانه می‌نشینند و صبحانه می‌خورند و حرف‌هایی می‌زنند که بیشتر به نظر تکراری می‌آید، اما توی یک‌لحظه که هیچ‌وقت انتظارش را نمی‌کشند اتفاقی می‌افتد که همه‌ی روتین‌ها را به هم می‌زند؛ لحظه‌ای که آن دیگر جوابی به ژرژ نمی‌دهد. صدا کردن‌ها بی‌فایده است و نگاه آن بی‌روح شده است. درست همین لحظه است که زندگیْ آن‌ها را پرتاب می‌کند به بیرون از چرخ‌هایی که سال‌ها به آن عادت داشته‌اند.

درست مثل همان روز بخصوص که دمرو خوابیده بودم و داشتم یادداشت می‌نوشتم که صدای سکسکه‌های بلند و نامعمول مامان بلند شد. صدایش که می‌کردم، جوابی نمی‌داد و از لای در که نگاهش کردم، فهمیدم حالت عادی ندارد. به‌سمت او رفتم و به صورت کج‌شده‌اش خیره شدم. چیزهایی می‌گفت، اما کلماتش نامفهوم بود. به خودم که آمدم تلفن کردم به اورژانس و خواهر بزرگ‌ترم و بعدش بیمارستان بود و بستری شدن و تشخیص سکته‌ی مغزی. 

روز را عادی شروع کرده بودیم؛ اما عادی تمامش نکردیم. روزگار خط قطوری کشید و زندگی‌مان را به قبل و بعدش تقسیم کرد.

حالا عشق تبدیل شده بود به فیلمی که داشت به‌نوعی خاطرات آن روزهایم را تازه می‌کرد و داشت کاری می‌کرد که واکنش خودم و ژرژ را با هم مقایسه کنم و خودم را جای او بگذارم. 

ژرژ و من با بی‌جواب ماندن حرف‌هایمان متوجه غیرعادی بودن شرایط شدیم و هر دو باید بقیه‌ی زندگی‌مان را با عزیزی سر می‌کردیم که قدرت خیلی از کارهایش را ندارد، حتی اگر خودش نخواهد بپذیرد و در تلاش برای انجام کارهایش، خودش را زمین بیندازد یا چیزی را بشکند و خراب کند و جدای انطباقی که بین زندگی آن و ژرژ و من به وجود آمده بود، گاهی لحظه‌هایی از زندگیِ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روی پرده، جواب سؤال‌هایی از زندگی خودم هم بود. جواب وضعیت‌هایی که شاید چون نزدیک بود، چندان قابل‌درک نبود و باید با فاصله نگاهش می‌کردم تا برایم درک‌کردنی می‌شد.